Trong chương trình toán học cấp trung học cơ sở, phương trình vô nghiệm là một trong những dạng toán tương đối khó với các bạn học sinh. Qua bài viết này, Blog Trung Học Phổ Thông sẽ giúp những bạn chưa nắm được phương trình vô nghiệm sẽ có một nền tảng kiến thức thật tốt và kỹ năng giải phương trình cũng như những dạng bài tập của phương trình vô nghiệm. Hy vọng giúp các bạn học sinh rèn luyện thêm kiến thức để chuẩn bị cho các kì thi sắp tới. Các bạn đã sẵn sàng khám phá cùng Blog Trung Học Phổ Thông chưa nào?
Phương trình vô nghiệm là khi:
Bất phương trình vô nghiệm <=> a=0 và b xét với dấu > thì b ≤0≤0; với dấu < thì b ≥0.
Phương trình bậc nhất một ẩn: ax + b = 0
Phương trình bậc hai một ẩn: ax^2 + bx + c = 0
∆ > 0 thì phương trình có 2 nghiệm phân biệt x1/2 = (-b±√∆)/2a
∆ = 0 thì phương trình có nghiệm kép x = -b/2a
∆ < 0 thì phương trình vô nghiệm
Phương trình bậc nhất một ẩn:
Xét phương trình bậc nhất có dạng ax + b = 0 .Nếu a = 0, b ≠ 0 thì phương trình vô nghiệm .
Phương trình bậc hai một ẩn:
Xét phương trình bậc hai có dạng ( a ≠ 0 ) .
Nếu ∆ < 0 thì phương trình vô nghiệm .
Với b = 2 b ’
Nếu ∆ ’ < 0 thì phương trình vô nghiệm .
Bài tập 1: Tìm m để phương trình mx^2 – 2(m – 1)x + m + 1 = 0 vô nghiệm
Hướng dẫn: Do hệ số ở biến x^2 có chứa tham số m, nên khi giải bài toán ta phải chia hai trường hợp là m = 0 và m ≠ 0.
Lời giải: Bài toán được chia thành 2 trường hợp:
Phương trình trở thành phương trình bậc nhất một ẩn 2x + 1 = 0 ⇔ x = -½ (loại)
Với m = 0 thì phương trình mx^2 – 2(m – 1)x + m + 1 = 0 có nghiệm x = -½
Phương trình trở thành phương trình bậc hai một ẩn: mx^2 – 2(m – 1)x + m + 1 = 0
Để phương trình vô nghiệm thì ∆’ < 0
⇔ (m – 1)^2 – m.(m + 1) < 0
⇔ m^2 – 2m + 1 – m^2 – m < 0
⇔ -3m < -1
⇔ m > ⅓
Vậy với m > ⅓ thì phương trình mx^2 – 2(m – 1)x + m + 1 = 0 vô nghiệm
Bài tập 2: Tìm m để phương trình 5×2 – 2x + m = 0 vô nghiệm
Hướng dẫn: Do hệ số ở biến x^2 là một số khác 0 nên phương trình là phương trình bậc hai một ẩn. Ta sẽ áp dụng điều kiện để phương trình bậc hai một ẩn vô nghiệm vào giải bài toán.
Lời giải: Để phương trình 5x^2 – 2x + m = 0 vô nghiệm thì ∆’ < 0
⇔ 4 – 5m < 0
⇔ m > ⅘
Vậy với m > ⅘ thì phương trình 5x^2 – 2x + m = 0 vô nghiệm
Bài tập 3: Tìm m để phương trình 3×2 + mx + m2 = 0 vô nghiệm
Hướng dẫn: Do hệ số ở biến x2 là một số khác 0 nên phương trình là phương trình bậc hai một ẩn. Ta sẽ áp dụng điều kiện để phương trình bậc hai một ẩn vô nghiệm vào giải bài toán.
Lời giải: Để phương trình 3×2 + mx + m2 = 0 vô nghiệm thì ∆ < 0
⇔ m^2 – 4.3.m^3 < 0
⇔ -11m^2 < 0∀m ≠ 0
Vậy với mọi m ≠ 0 thì phương trình 3×2 + mx + m2 = 0 vô nghiệm.
Bài tập 4: Tìm m để phương trình m2x2 – 2m2x + 4m2 + 6m + 3 = 0 vô nghiệm
Hướng dẫn: Do hệ số ở biến x2 có chứa tham số m, nên khi giải bài toán ta phải chia hai trường hợp là m = 0 và m ≠ 0.
Lời giải:
Phương trình trở thành phương trình bậc nhất một ẩn 0x = -3 (phương trình vô nghiệm)
Với m = 0 thì phương trình vô nghiệm
Để phương trình m2x2 – 2m2x + 4m2 + 6m + 3 = 0 vô nghiệm thì ∆’ < 0
⇔ (-m^2)^2 – m^2 (4m^2 + 6m + 3) < 0
⇔ -3m^4 – 6m^3 – 3m^2 < 0
⇔ -3m^2 .(m^2 + 2m +1) < 0
⇔ -3m^2 .(m+1)^2 < 0∀m ≠ m-1
Vậy với mọi m ≠ – 1 thì phương trình m2x2 – 2m2x + 4m2 + 6m + 3 = 0 vô nghiệm
Thông qua bài viết, chắc hẳn các bạn học sinh cũng ít nhiều nắm được những ý chính về phương trình vô nghiệm cũng như trau dồi được nội dung kiến thức của bài học rồi đúng không ạ?. Blog Trung Học Phổ Thông hy vọng thông qua bài viết này, các bạn đã có nền tảng kiến thức thật tốt về phương trình vô nghiệm cũng như kỹ năng giải phương trình. Đừng quên luyện tập mỗi ngày để nhanh chóng tiến bộ nhé. Chúc các bạn học tập thật tốt!
Lưu Việt An là một tác giả và chuyên gia tư vấn giáo dục với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn tuyển sinh đại học và sau đại học. Ông đã tốt nghiệp Cử nhân Kinh tế tại Đại học Kinh tế Quốc dân và hiện là cố vấn chính cho một trung tâm tư vấn giáo dục hàng đầu tại Hà Nội. Lưu Việt An được biết đến như là người có đóng góp lớn vào việc giúp hàng nghìn học sinh và phụ huynh tìm ra con đường học tập phù hợp và thành công. Đọc tiếp!
1. Tích phân là gì? Tích phân là một khái niệm sử dụng nhiều trong…
Để học giỏi lịch sử, học sinh cần có khả năng ghi nhớ một cách…
Toán logic, là một lĩnh vực quan trọng trong Toán học, đồng thời cũng góp…
1. Phản ứng nhiệt hạch là gì? - Phản ứng kết hợp hai hay nhiều…
Tại sao các em lại hay nhẫm lẫn ở dạng bài này? Dạng bài tập…
1. Sóng ánh sáng là gì? Sóng mà chúng ta thường được tiếp cận và…